Stap in voor EUROPALIA TRAINS & TRACKS, van 14 oktober 2021 tot 15 mei 2022!
Dit jaar worden een heleboel verjaardagen rond treinen gevierd*: een mooie en bijzondere aanleiding voor EUROPALIA om een editie te wijden aan een wereld op zich, een uitvinding die de maatschappij vormgaf en die vandaag opnieuw een hoofdrol lijkt te gaan spelen.
EUROPALIA TRAINS & TRACKS stelt meer dan 70 verschillende projecten voor—voornamelijk nieuwe creaties en residenties—verspreid over artistieke instellingen maar ook en vooral te ontdekken in stations en op treinen, in België en de buurlanden. Het multidisciplinaire programma draait rond drie thema’s. Het start vanuit de impact van de trein op de maatschappij. Die was énorm bij zijn uitvinding en zijn rol lijkt vandaag opnieuw groter en groter te worden. Stond de trein aanvankelijk symbool voor de versnelling van de maatschappij, dan is dat vandaag eerder voor een vertraging. Daarnaast werken we rond tijd en beweging en rond ontmoeting en afscheid, begrippen die nauw verbonden zijn met de wereld van de trein en vertrekpunten vormen voor bredere invalshoeken.
Openen doet EUROPALIA op 14 oktober met de tentoonstelling Sporen van moderniteit in de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten in Brussel. Ze werkt rond de impact van de trein, vanaf zijn ontstaan tot in de jaren 1950 en vertelt hoe kunstenaars gehypnotiseerd werden door de snelheid, de kracht en de schoonheid van de machine. Kunstenaars als Monet, Severini, de Chirico en Mondriaan worden voor de eerste keer samengebracht rond het thema van de trein en getuigen van het enthousiasme én de angst voor een nieuwe wereld, voor de moderniteit. Performances en installaties van onder meer Fiona Tan, CREW en Farida Amadou geven het verhaal een hedendaagse dimensie.
Op 15 oktober geeft choreograaf Boris Charmatz dan weer het startschot voor de 40 events in stations en treinen. Zijn performance La Ronde vindt plaats in de hal van Brussel Noord: een zes uur lange menselijke lus van dansende, zingende en pratende duo’s. Een collectief moment, een explosie van liefde
in de publieke ruimte.
De Brusselse stations maar ook Antwerpen-Centraal, Luik-Guillemins, Brugge, Verviers-Centraal, Leuven, Ronse, Louvain-La-Neuve, Oostende, en treinen over heel het land en in Europa worden onverwachte scènes voor concerten, slam poetry, literaire ontmoetingen, performances, opera’s, ….
De treinlijn Oostende-Eupen wordt zelfs een tentoonstelling op zich, Endless Express, met installaties van zeven kunstenaars: Che Go Eun, Inas Halabi, Flaka Haliti, Chloé Malcotti, Sophie Nys, Marina Pinsky en Laure Prouvost. De lijn die België en zijn verschillende taalregio’s doorkruist, verhult verhalen die de kunstenaars blootleggen in hun nieuwe werken langsheen de sporen, op de perrons en in de stations.
TRAINS & TRACKS kijkt naar het intrigerende verleden van de trein en zo ook van Europa, bevraagt en onderzoekt de publieke ruimte van het station met zijn velerlei passanten. EUROPALIA nodigt daartoe kunstenaars van verschillende disciplines uit om in dialoog te gaan met een breed publiek—de toevallige passant, de trainbuff of ferrofiel, de pendelaar, de toerist, de kunstliefhebber, families en kinderen…
Het programma richt zijn blik ook naar de toekomst van de trein en diens groeiende rol in het duurzaam reizen. Jongeren gaan aan de slag in participatieve workshops en debatteren met beleidsmakers rond de vraag hoe de spoorwegen er in Europa volgens hen kunnen of moeten uitzien.
TRAINS & TRACKS doet wegdromen over mythische reizen zoals de Oriënt Express. De gelijknamige tentoonstelling in Train World (Brussel), in scène gezet door François Schuiten, speelt in op de nostalgie, maar toont ook de sociale en politieke context waarin de luxetrein ontstond. Voor de gelegenheid ruimt Train World plaats voor een aantal indrukwekkende rijtuigen van Wagons-Lits, de spoorwegmaatschappij die werd gesticht door de Belg Georges Nagelmackers.
Het festival nodigt ook uit tot imaginaire reizen zoals in de tentoonstelling Rinus Van de Velde: Inner Travels (BOZAR, Brussel), een visuele ontdekkingstocht doorheen het universum van de kunstenaar, in dialoog met werk van onder anderen Pierre Bonnard, Edvard Munch en Joan Mitchell en performances van Charlotte en Dolores Bouckaert, Rita Hoofwijk, Gaëtan Rusquet.
Ontdek het volledige programma hier of in ons festivalmagazine.
*175 jaar geleden werden Brussel en Parijs als eerste hoofdsteden op het Europese continent per rail verbonden; 40 jaar TGV; 25 jaar Thalys. 2021 werd door de Europese
Commissie uitgeroepen tot European Year of Rail.
EUROPALIA werkt voor deze editie nauw samen met NMBS en Train World, haar museum.
Commissaris-generaal van de editie EUROPALIA TRAINS & TRACKS is Jan baron Grauls.
